فهرست

تازه‌ترين اخبار

درنشست تخصصی پنج گنج نظامی در اردبیل عنوان شد؛

نظامي در منظومه هایش روایت کلاسیک را به شکلی مدرن باز آفرینی کرده است

دانشيار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه محقق اردبيلي گفت: نظامي در ليلي و مجنون و ساير آثارش كوشيده تا انسان‌محوري را در كنار قداست و پاكي عشق و عرفان به نمايش بگذارد.

  به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان اردبیل، با هدف پاسداشت حکیم نظامی، نشست تخصصی پنج گنج نظامی با حضور پروانه رضاقلیزاده، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان؛ مسروره مختاری، مدرس دانشگاه و دانشیار رشته ادبیات و زبان فارسی دانشگاه محقق اردبیلی؛ شهاب الدین وطن دوست، شاعر و پژوهشگر ادبیات فارسی و جمعی از علاقه مندان  زبان و ادبیات فارسی در تالار بیضای کتابخانه عمومی شهید مطهری اردبیل برگزار شد.
 مسروره مختاري در این نشست اظهار داشت: حركت ادبي كه نظامي آن را آغاز كرده در قالب سبك عراقي به اوج رسيده و ما در كنار پايبندي او به سبك خراساني، از لحاظ فكري و ادبي، تحولات شعر را در اشعار او به عينه مي‌بينيم.
وي با بيان اينكه نظامي پدر استعاره است و در آثار او آرايه‌هاي ادبي در اوج قرار گرفته است، تصريح كرد: همت در آثار نظامي و پرهيز از تقليد صرف، نمودي حقيقي پيدا كرده و نظامي را به يك داستان‌سراي بي‌نظير مبدل كرده است.
 دانشيار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه محقق اردبيلي گفت: او روايت كلاسيك را به شكل مدرن بازگو مي‌كند و در ليلي و مجنون و ساير آثارش كوشيده تا انسان‌محوري را در كنار قداست و پاكي عشق و عرفان به نمايش بگذارد.
 
مختاري با بيان اينكه گفت‌و گومندي در آثار او به عينه مشاهده مي‌شود، افزود: او متناسب با فرهنگ ايرانيان و اعتقاد راسخ به ملي‌گرايي و ايران‌گرايي همراه با فرهنگ ديني، اخلاقي و انساني سعي كرده تا بهترين اشعار را بسرايد.

 وي در بخش ديگري از سخنان خود خاطرنشان كرد: او در زمان سلجوقيان مي‌زيسته و به دليل آن كه سلجوقيان انزجار خاصي را در جامعه به وجود آورده بودند، با وجود اینکه در منطقه آذربایجان زاده و زیسته و زبان مادریش ترکی بود، هرگز تمايلي به سرودن شعر تركي نشان نداده است.
 
مختاري زهد، عرفان و خلوت‌گزيني را از ديگر ويژگي‌هاي شعر نظامي برشمرد و اضافه كرد: متناسب با طبع بلند او و ديد عرفاني و شرعي در بيان مسائل، قدرت عشق او نيز در كنار قداست و پاكي از محورها و مباني اصلي است.

 اين دانشيار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه محقق اردبيلي بيان كرد: هر چند در برخي از اشعار او نشانه‌هايي از توجه به فنا و محو شدن را مشاهده مي‌كنيم اما نظامي جز اولين شاعراني است كه به وحدت وجود اعتقاد راسخ پيدا كرده و جلوه‌هايي از آن را مي‌توان در اشعار غنايي و پربار او مشاهده كرد.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان نیز در این نشست اظهار كرد: 21 اسفند سالروز بزرگداشت حكيم نظامي شاعر قرن ششم منطقه آذربايجان است كه به همراه خاقاني در سرودن آثار كلاسيك و رونق‌ گرفتن سبك عراقي نقش و تأثيري بسزا داشت.
 
وي تصريح كرد: اين 2 شاعر خطه آذربايجان با گذر از شعر دوره خراساني، سعي كردند تا اشعار ناب عرفاني، ‌اخلاقي و ديني را در قرن پنجم و ششم ترويج دهند تا به جاي اشعار حماسي،‌ اين بار اشعار غنايي نمودي متفاوت پيدا كند.

 رضاقلیزاده ويژگي‌هاي شعر نظامي گنجوي را يادآور شد و گفت: اشعار او پر از معاني باريك، ظريف و تشبيهات بي‌نظير بوده و تسلط او بر واژگان و علوم و فنون نيز در نوع خود بي‌نظير است.
 رضاقليزاده افزود: خوانندگان با خوانش آثار او در بيكران درياي عميق عرفاني و اخلاقي غوطه‌ور شده و زمينه خودسازي و تكيه بر باورهاي ديني در آنها به وجود مي‌آيد.
 
رضاقليزاده اهميت دادن نظامي گنجوي را به ايران‌گرايي تحسين‌برانگيز توصيف كرد و گفت: ايران‌گرايي در آثار او جايگاهي بي‌نظير دارد و او همچون سلف خود فردوسي توانسته عشق و ارادت خود را به ايران و سرزمين پاكان نشان دهد. ابیاتی از «هفت پیکر» مؤید این مدعاست:

همه عالم تن است و ایران، دل                نیست گوینده زین قیاس، خجل
چون که ایران، دل زمین باشد                  دل ز تن بِه بود، یقین باشد
رضاقليزاده اضافه كرد: نهاد كتابخانه‌هاي عمومي استان اردبيل با برگزاري اين نشست تخصصي در قالب پنج گنج نظامي سعي كرده تا آثار او را بيشتر معرفي كند تا با بازخواني اين آثار ارزشمند، علاقه‌مندان از اين گنجينه بهره ببرند.
 مديركل كتابخانه‌هاي عمومي استان اردبيل بيان كرد: در كتابخانه‌هاي عمومي استان آثار ارزشمند نظامي گنجوي در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته و اهالي كتاب به راحتي مي‌توانند از اين آثار با ارزش استفاده كرده و بهره لازم را ببرند.
شهاب‌الدين وطن‌دوست نیز در نشست تخصصي آيين گراميداشت نظامي گنجوي و پنج گنج اين شاعر فرهيخته در تالار بيضاي اردبيلي اظهار كرد: نظامي گنجوي از بزرگان ادبيات فارسي است كه در قرن ششم و بين سبك خراساني و عراقي در سبك آذربايجاني شعر سروده اما زمينه ظهور شاعران در سبك عراقي را فراهم كرده است.
 وي از مخزن‌الاسرار او به عنوان سنگ بناي ادبيات عرفاني ياد كرد و گفت: او نه تنها شاعر درباري و مداح نيست بلكه سعي كرده در اشعار خود با غنا و ارزشي والا الگوهاي رفتاري و انساني را به شايستگي مطرح كند.

 
شاعر و پژوهشگر اردبيلي با طرح اين سؤال كه نظامي اهل آذربايجان است اما به چه دليل در زبان تركي شعري نسروده است، تصريح كرد: او اهل گنجه از خطه آذربايجان است اما پرواضح است كه او به زبان تركي شعري نسروده و سعي كرده ملي‌گرايي و وطن‌دوستي خود را در سرودن اشعار ناب فارسي به رخ بكشد.

شهاب الدین وطن‌دوست به تحركات اخير بر مبناي سياسي براي به حاشيه كشيدن شاعران منطقه آذربايجان به ويژه نظامي اشاره كرد و افزود: هر چند برخي كشورهاي همسايه سعي مي‌كنند نظامي را شاعر ديار خود بنامند اما غافل از اينكه محدوده قفقاز از گرجستان تا ارمنستان و حتي چچن و تاتارستان محدوده ايران آن زمان بوده و ما افتخار مي‌كنيم شاعر بلندآوازه‌اي همچون نظامي گنجوي داريم كه تعلق خاطري به ايران و زبان فارسي دارد.
 
وي در بخش ديگري از سخنان خود خاطرنشان كرد: هر چند در دوره سياه قاجار بر اساس معاهده گلستان و تركمن‌ چاي بخشي از اين كشورها از ايران جدا شدند اما جستجو در ديوان نظامي نشان مي‌دهد كه اين شاعر با تعلق خاطر بسيار به زبان فارسي شعر سروده و توانسته بر قدرت و صلابت شعر فارسي بيفزايد.

 اين شاعر و پژوهشگر اردبيلي اضافه كرد: در ديوان نظامي گنجوي اشعاري ناب با برجستگي‌هاي اخلاقي،‌ معرفتي و ديني را شاهد هستيم كه نشان‌دهنده اوج عظمت او در سرودن اشعار بي‌بديل است كه نظير او را در تاريخ ادبيات فارسي مشاهده نمي‌كنيم.

در این آیین که به همت نهاد کتابخانه عمومی استان اردبیل برگزار شد بخش هایی نظیر شعر خوانی، مناظره خوانی واجرای موسیقی اجرا شد
.

 
 
لیلی چو ستاره در عماری               مجنون چو فلک به پرده‌داری
لیلی کله بند باز کرده               مجنون گله‌ها دراز کرده
لیلی ز خروش چنگ در بر               مجنون چو رباب دست بر سر
لیلی نه که صبح گیتی افروز              مجنون نه که شمع خویشتن سوز
لیلی بگذار باغ در باغ               مجنون غلطم که داغ بر داغ
لیلی چو قمر به روشنی چست               مجنون چو قصب برابرش سست
لیلی به درخت گل نشاندن               مجنون به نثار در فشاندن
لیلی چه سخن؟ پری فشی بود               مجنون چه حکایت؟ آتشی بود
لیلی سمن خزان ندیده               مجنون چمن خزان رسیده
لیلی دم صبح پیش می‌برد                مجنون چو چراغ پیش می‌مرد
لیلی به کرشمه زلف بر دوش                مجنون به وفاش حلقه در گوش




 
عكس های مرتبط :